လဲၤတၢ်ဒီးယၤ

စှၤနံၣ်ပူၤကွံာ်န့ၣ် တၢ်သးဝံၣ်မံၤဟူသၣ်ဖျါအိၣ်ဖျါလၢလီၢ်ကိးပူၤ, ဒီးတၢ်သးခုကစီၣ် ခွါယၢၣ်(choir) သးဝံၣ်ထွဲ ဖဲအခိးရၢး(စ)(chorus) “ယ့ၣ်ရှူးလဲၤဒီးယၤ” အိၣ်တယုၢ် ဒီးလၢထါတယုၢ်အံၤအလီၢ်ခံ အိၣ်ဒီးတၢ်တဲလၢအစိကမီၤဒိၣ်န့ၣ်လီၤ.

ခွါယၢၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ကွဲးဒုးအိၣ်ထီၣ်လၢပှၤဒ့ ကၠး(စ)(jazz)တၢ်သံကျံ ခၢထံး(စ) လၢဒ့ၢ်(Curtis Lundy) ဖဲအဝဲနုာ်လီၤ တၢ်မၤဘျါက့ၤ ခိၣ်ခ့(cocaine)ကသံၣ်မူၤဘှိးအလီၢ်ခၢၣ်သးန့ၣ်လီၤ. အဝဲကွဲအတံၤသကိးတဖၣ် လၢသူကသံၣ်မူၤဘှီးတဖၣ် ဒီးဟံးန့ၢ်ဂံၢ်ဘါလၢတၢ်သးဝံၣ်လၢလံာ်သးဝံၣ်ကစၢ်ယွၤအပူၤဒီး အဝဲကွဲးတၢ်သးဝံၣ်ခိရၢး(စ) ဒ်တၢ်မုၢ်လၢ် အဂီၢ် ထါသးဝံၣ်ကစၢ်ယွၤတယုၢ်အသိး လၢပှၤသူကသံၣ်လၢကမၤဘျါအသးတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤသးဝံၣ်တၢ်တဂၤတဲဝဲ တၢ်သးဝံၣ်အဂ့ၢ်လၢ,“ပသးဝံၣ်အီၤလၢပတၢ်အိၣ်မူအဂီၢ်လီၤ”. ပဃ့ကညးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးလၢ ကအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤပှၤ, မၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကပူၤဖျဲးလၢ ကသံၣ်မူၤဘှိးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဂၤတဂၤစံးဝဲလၢ ဖဲအသးဝံၣ် တၢ်သးဝံၣ်အံၤန့ၣ် အတၢ်ဆူးတၢ်ဆါတဖၣ် ဆံးလီၤစှၤလီၤ, လီၤကဆှၣ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ခွါယၢၣ်အံၤ တမ့ၢ်ထဲတၢ်သးဝံၣ်အဖျၢၣ်လၢ လံာ်က့ အဖီခိၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်တၢ်လုၢ်ထီၣ် တၢ်သူၣ်ကၢ်သးလီၤအတၢ်ထုကဖၣ်လၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂီၢ်လီၤ.

ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါလၢ ပဖးမၤလိအီၤလၢတနံၤအံၤန့ၣ် ပာ်ဖျါ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်လဲၤခီဖျိ ဂ့ၤဂ့ၤကလဲာ်လီၤ. တံတူး ၂:၁၁ ပာ်ဖျါဝဲ ခီဖျိလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဒီး ကစၢ်ယွၤအဘျုးအဖှိၣ် အိၣ်ဖျါထီၣ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ…

ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ဆူ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ

ပှၤအခိၣ်တဂၤ သံကွၢ်ယၤ လၢမ့ၢ်ယကလဲၤကတိၤတၢ်ဒီးပိာ်မုၣ်တဂၤ လၢအိၣ်ဒီးမဲာ်ထံမဲာ်နိ လၢပှၤကတိၤဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်အဒၢးပူၤန့ၣ်လီၤ. ကၤရ့ၤ(Karen)န့ၣ် အသးနံၣ်အိၣ်ဝဲ ၄၂ နံၣ် ဒီးဆၢမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ
ကဒိးတ့ဒိးဖျီအသးလၢ ပှၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဒီးအီၤ တဂၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤတဂၤန့ၣ် မ့ၢ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤကစၢ် လၢအအိၣ်ဒီးအဖိအမါန့ၣ်လီၤ.

ကၤရ့ၤန့ၣ် ဘၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢကတိၤအၢလိာ်လ့အီၤ ဒီးအပၢ်လၢတပာ်ဖျါတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ လၢအလိၤအဃိ လၢအနီၢ်ဆံးလံၤလံၤ အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အနီၢ်ခိနီၢ်သး ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအါလၢ ပိာ်ခွါသ့ၣ်တဖၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ဖဲအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် ဘၣ်တၢ်မၤသီထီၣ်က့ၤဝံၤအလီၢ်ခံ ကဘၣ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်
မၤလိသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲ, ဘၣ်ဆၣ် အတၢ်ဆၢမိၢ်န့ၢ်သးလီ တၢ်အဲၣ်လၢအဲၣ်ဒိးမၤန့ၢ်ဝဲန့ၣ် အိၣ်တ့ၢ်ဒ်အဖၢမုၢ် ဒီးတဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်သးဘၣ်ဖှီၣ်လၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲယစံးကတိၤသကိးတၢ်ဒီး ကၤရ့ၤဝံၤန့ၣ်ဒီး ပဆုးလီၤပခိၣ်ဒီးပဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိတၢ်ထုကဖၣ်အစိကမီၤအဃိ ကၤရ့ၤတဲဘၣ်ကစၢ်ယွၤ တၢ်လၢအလ့ပစီအီၤတဖၣ် ဒီးအၢၣ်လီၤဝဲလၢ ကမၤကတၢၢ် အတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီး အတၢ်မၤကစၢ်, ဒီးပာ်ထီၣ်ဝဲဒၣ် အနီၢ်ကစၢ်တၢ်မိၢ်န့ၢ်သးလီတၢ်တဖၣ် ဆူကစၢ်ယွၤအစုပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲဟးထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ဒၢးပူၤအဆၢကတီၢ် ဖျါဝဲဒၣ်လၢ တၢ်သးဖှံအိၣ်ပှဲၤဒီးအီၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲန့ၣ် ယနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ် တၢ်ရ့လိာ်မၤဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ လၢတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တမံၤဃီအပူၤ ဖဲစီၤပီလူး…

ပူတဝံၤဒံးဘၣ်

ဖဲကိၤလၤဝါတၢ်ဂဲၤဒိပူ ‘Line of Duty’ တုၤဆူအကတၢၢ်အခါ, ပှၤကွၢ်တၢ်ဖိအနီၢ်ဂံၢ်အါကတၢၢ်လၢတၢ်ကွဲးနီၣ်အပူၤတဖၣ် ခိးကွၢ်ဝဲ တၢ်ဒုးဆၢက့ၤပှၤအၢပှၤသီဖိတဖၣ် လၢအကူၣ်အၢအီၤဒီး မ့ၢ်ကကတၢၢ်ဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပှၤကွၢ်တၢ်ဖိအါဒံအါဂၤအသးဟးဂီၤဝဲ ဖဲပူၤအကတၢၢ် ဟ့ၣ်ထီၣ်တၢ်ဆိကမိၣ်လၢတၢ်အၢတၢ်သီန့ၣ် လၢခံကတၢၢ်န့ၣ် ကမၤနၢၤဝဲတၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤသးစဲကွၢ်ပူတဂၤစံးဝဲ “ယအဲၣ်ဒိးလၢပှၤအၢတဖၣ် ကဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်တီအီၤလီၤ. ပလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤလိလၢခံကတၢၢ် ဒ်န့ၣ်သိးလီၤ”.

တဘျီ ပှၤမၤလိသ့ၣ်ညါ တၢ်ရ့လိာ်အိၣ်ဆိးပီညါ ပံတၢၣ်ဘၢကၢၣ် (Peter Berger)ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢပသူၣ်ဝံၤသၣ်စ့ၤ လၢတၢ်မုၢ်လၢ်ဒီးတၢ်စံၣ်ညီၣ်တီန့ၣ်လီၤ. ပတၢ်မုၢ်လၢ်လၢအမ့ၢ်မုၢ်တနံၤ တၢ်အၢတၢ်သီ ကဘၣ်တၢ်မၤနၢၤအီၤဒီး ပှၤလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်အၢတၢ်သီတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် တၢ်စံၣ်ညီၣ် လၢအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကမၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤ ဖဲပှၤအၢတဖၣ် မၤနၢၤတၢ်န့ၣ် ထီဒါလိာ်အသးဒီး ပတၢ်သ့ၣ်ညါ ဘၣ်ဃးဒီးဟီၣ်ခိၣ်ကြၢးမၤတၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢ ပတသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် တၢ်အပတီၢ်ပူၤန့ၣ်, ပှၤသးစဲ ပူတဖၣ်လၢအသးဟးဂီၤအံၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအတၢ်ဆၢမိၣ်န့ၢ် အဒိၣ်အယိာ် လၢဟီၣ်ခိၣ်အဂီၢ် ဒ်သိးအကဘၣ် တၢ်မၤလိၤမၤဘၣ်က့ၤအီၤန့ၣ်လီၤ.

လၢကစၢ်ခရံာ်အတၢ်ထုကဖၣ်အပူၤ, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အမ့ၢ်အတီ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အၢတၢ်သီန့ၣ်လီၤ. တၢ်အၢတၢ်သီန့ၣ် တမ့ၢ်အိၣ်ဒၣ်ထဲလၢပသိးပကျါ လၢအလိၣ်ဘၣ် တၢ်ပျၢ်လိာ်သး ပတၢ်ကမၣ်ကဒဲကဒဲန့ၣ်ဘၣ်…

တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်အိၣ်တဒၢ

တဘျီ, ယမါဒီးယၤ ပလဲၤဆူ ဟံၣ်ဒွဲ(Hotel)လီၢ်လံၤလီၤအဲၣ်ဒိၣ်မး လၢအအိၣ်လၢ ပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤ, လၢအအိၣ်ဒီးပဲတြီလၢ ဘၣ်တၢ်ပာ်လီၤထုးထီၣ်န့ၢ်ဝဲဖးဒိၣ်တဖၣ် ဒီးလၢၢ်တြဲၤဖးထီတဖျၢၣ်အပူၤလီၤ. ဘၣ်မုၢ်ဟါလီၤတနံၤ, ကလံၤမုၢ် မၤဟးဂီၤလီၢ်ကဝီၤအံၤ, ဝံၢ်တရံးအူ ပီၣ်လဲၣ်ဒီး ဒိတံၢ်ပဟံၣ်ဒွဲအပဲတြီဆံးတဖၣ် မၤသးဒ်တၢ်ထိစုခိၣ်ဆူၣ်မးအသိးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပအိၣ်လၢတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အပူၤလီၤ. တြဲၤတဖၣ်န့ၣ် ကျၢၤဒိၣ်မး ဒီးဟံၣ်ဒွဲအခီၣ်ထံးတဖၣ် ဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်မးလီၤ. ဖဲကလံၤမုၢ်အူတပျုာ်တပျီၤတၢ် လၢတၢ်ချၢအခါ, ပဝဲပဒၢးဖိအိၣ်ဘံၣ်အိၣ်ဘၢဝဲလီၤ.

တၢ်အိၣ်တဒၢအလီၢ် မ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်အကါဒိၣ်တခါလၢလံာ်စီဆှံအပူၤ, စးထီၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအနီၢ်ကစၢ်လီၤ. ဝံယရှါယၤစံးကတိၤ ကစၢ်ယွၤအဂ့ၢ်လၢ “နမ့ၢ်တ့ၢ်တိာ်ဧိၤတာ်ဧိၤ လၢပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိအဂီၢ်, တိာ်ဧိၤတာ်ဧိၤလၢ ပှၤဘၣ်နးဘၣ်ဖှီၣ်အဂီၢ် လၢအဘၣ်တၢ်ကီအဖၢမုၢ်, တၢ်အိၣ်တဒၢအလီၢ်လၢ ကလံၤမုၢ်...” န့ၣ်လီၤ(ယရှါ ၂၅:၄). တၢ်န့ၢ်အမဲာ်ညါ, ယွၤအပှၤဂီၢ်တဖၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်အိၣ်တဒၢအလီၢ်, ကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်အိၣ်တဒၢအလီၢ်ဆူ ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိ လၢအဖှီၣ်အဃာ်ဝဲ (၅ မိၤရှ့ ၁၀:၁၉) ခီဖျိဝ့ၢ်လၢတူၢ်လိာ်တၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ( ၄ မိၤရှ့ ၃၅:၆). တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတမံၤဃီအံၤ ကမၤစၢၤပှၤ ဖဲတၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ထီၣ်လၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအကျါ, လၢပဟီၣ်ခိၣ် မုၢ်တနံၤညါအံၤလီၤ. ဖဲဆၢကတီၢ်…

တၢ်အဒိလၢ တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ

ဖဲပဆီဟံၣ်ဆီဃီၦဲၤထီၣ် ၂၂ နံၣ်အလီၢ်ခံ, တဘျီဘျီ, ယကမၢကမၣ်ဘၣ်လၢ, ယၤဒီး မၢၣ်ရ့(Merryn) ပလဲၤသကိးတၢ်လၢ တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ အပူၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ယမ့ၢ်ၦၤကွဲးလံၥ်တဂၤလီၤ. အဝဲမ့ၢ်ၦၤမၤတၢ်လၢ ကျိၣ်စ့တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဒွးန့ၣ်လီၤ. ယမၤတၢ်ဒီး လံၥ်မဲၥ်ဖျၢၣ်တဖၣ်လီၤ. အဝဲဘၣ်မၤသကိးတၢ်ဒီးနီၣ်ဂံၢ်နီၣ်ဒွး အဖျၢၣ်တဖၣ်လီၤ. ယအဲၣ်ဒိးတၢ်ဃံတၢ်လၤ, အဝဲအဲၣ်ဒိး တၢ်မၤတၢ်လၢ အကျဲဘၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲၤလၢပဘၣ် တၢ်ဒုးလူၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ၦၤ မ့ၢ်တၢ်လီၤဆီလိၥ်သးန့ၣ်လီၤ.

ဖဲပအိၣ်ဒီးတၢ်ကဘၣ်လဲၤဆူ တၢ်ဆါဟံၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပကလဲၤထံၣ် ကသံၣ်သရၣ်အဂီၢ် အဝဲလဲၤတုၤဆိ, ဒီးညီနုၢ်ယလဲၤတုၤစဲၤခံလီၤ. ဖဲပလဲၤအီၣ်တၢ်လၢကျး, ယဃုထၢတၢ်အီၣ် အကလုၥ်အသီအသီဘၣ်ဆၣ်, အဝဲမၤလိၥ်ဒၣ် တၢ်အီၣ်လၢအအီၣ် ညီနုၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဖဲပကွၢ်ကီ တၢ်ဂီၤမူလၢတၢ်ဒုးနဲၣ်တၢ်ဂီၤ အဒၢးအိၣ် အမံးနံး၂၀ ဝံၤ, ယကတဲၥ်ကတီၤယသးလၢ ယဟးထီၣ်, မ့မ့ၢ် မၢၣ်ရ့တခီလဲၤတုၤဆူ ခီဖံၣ်အကျးလၢအအိၣ် လၢဒၢးဖီလၥ်ဒီး ကမၢကမၣ်လၢဘၣ်မနုၤယဘၣ်ယံာ်ဘၣ်ထၢဝဲန့ၣ်လီၤ. ပဟ့ၣ်လိၥ်သကိး ပသးလၢတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အါမံၤလၢ ကမၤလိန့ၢ် တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤန့ၣ်လီၤ.

ပအိၣ်ဒီးတၢ်လၢပသးလီၤပလိၥ် လၢတၢ်နီၤဟ့ၣ်တၢ်ကတိၤလီၤနံၤ, တၢ်ဘၣ်သး လၢပကဟးကသုၣ်ဆူ တၢ်လီၢ်ဂုၤဂၤဒီးတၢ်နၥ်တမံၤဃီ လၢအမၤစၢၤၦၤ, ပကဃ့ထုကဖၣ်, ဖဲတၢ်ဂ့ၢ်မ့ၢ်အိၣ်ထီၣ်လၢ…

ဘၣ်တၢ်ကိး ဒ်သိးကဒိၣ်ထီၣ်အဂီၢ်

ပီၣ်လဲၣ်ဖှိးထံ (sea squirt) တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဘၣ်တ့လၢအလီၤတိၢ်လီၤဆီန့ၣ်လီၤ. ပထံၣ်ဘၣ်အဝဲသ့ၣ် အိၣ်စဲဘူးဃၥ်အသးလၢလၢၢ် ဒီးချိၣ်ပီၣ်လဲၣ်အကုတဖၣ်အလိၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် ဖျါလီၤဂၥ်ဒီး ဖျးစတံးစၢ်ကဘျံးအပီၤဖိတဖၣ်(soft plastic tube waving), ဒီးအိၣ်ဝးယဲာ်ယီၤအသး ဒ်ပီၣ်လဲၣ်ထံကျိၤ လဲၤဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ. အဝဲဟံးန့ၢ်တၢ်အီၣ်ဂံၢ်ဘါလၢထံ လၢအယွၤလၢအကပိၥ်အကပၤ, ဒီးအဝဲတသုးအသးဘၣ်, မ့မ့ၢ်မူဝဲလီၤဆီဖးဒိၣ် ဒီးအသးစၢ်အကတီၢ်, တဘျီဖဲ အဟူးဂဲၤဖျဲၣ်ချ့ချ့အခါန့ၣ်လီၤ.

အတၢ်အိၣ်မူစးထီၣ် ဒ်ဘၢၣ်တဘ့ၣ်အသိး, အိၣ်ဝဲဒီး ပျိၢ်ဃံအနၢၣ်ဘိ မိၢ်ၦၢ်လၢ ပျၢၤတကလုၥ်ဒီး ခိၣ်နူၥ်လၢအမၤစၢၤအီၤ ဒ်သိးကထံၣ်န့ၢ်တၢ်အီၣ် ဒီးကဟးဆှဲး အတၢ်ဘၣ်ဒိအဂီၢ်လီၤ. ဖဲအတဒိၣ်တုၥ်ခိၣ်ၦဲၤဒံးဘၣ်အခါ, အဝဲအမုၢ်နံၤတဖၣ်လၢၥ်ဝဲလၢ တၢ်ဟးဃုထံၣ်တၢ်လၢ ပီၣ်လဲၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်တမံၤမၤအသး ဖဲဒိၣ်တုၥ်ခိၣ်ၦဲၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဆီလီၤအသးလၢလၢၢ်ဖီခိၣ်, ဒီးတဟးဝ့ၤဝီၤလၢၤ ဒီးတဒိၣ်ထီၣ်လၢၤဘၣ်. တၢ်ထိၣ်တရံးအသး လီၤပျံၤအပူၤ, အဝဲဂံၥ်ဘျဲးအီၣ်က့ၤအခိၣ်နူၥ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.

ပျိၢ်ဃံတအိၣ်, တၢ်ဆိကမိၣ်တအိၣ်, ထဲဝးယဲာ်ယီၤထွဲ ဒီးထံကျိၤလီၤ. အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤဒၣ်ဝဲ တအိၣ်လၢၤဘၣ်. တၢ်မၢဖိစီၤပီလူးဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ၦၤ ဒ်သိးပသုတမူ ဒ်ပီၣ်လဲၣ်နီၣ်ဖှိးထံအသိးတဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. လၢပဂီၢ်န့ၣ် တၢ်ဒိၣ်တုၥ်ခိၣ်ၦဲၤ မ့ၢ်တၢ်ဟံးထီၣ် ယွၤအန့ဆၢၣ်က့ၢ်ဂီၤ (၂…

ယွၤအတၢ်ပၥ်သး ကပုၥ်လုးကဖီလီဖိ

ဘၣ်တဘျီယနၢ်ဟူဘၣ် ၦၤမၤပနံၥ်တၢ်ကၤအတၢ်မၤတဂၤ ပၥ်ဖျါထီၣ် ဖဲထီၣ်ခီလ့ၣ်ကၠိအခါ တူၢ်ဘၣ်ဝဲ “တၢ်မၤစၢၤတအိၣ်တၢ်မုၢ်လၢ်လီၤမၢ်” ခီဖျိ တၢ်သးဟးဂီၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လီၤသးအုးန့ၣ် အဝဲတလဲၤကတိၤသကိးတၢ်ဒီး ကသံၣ်သရၣ် ဘၣ်ဃးဒီး အသးတၢ်တူၢ်ဘၣ်ဝဲနီတဘျီဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစးထီၣ် ရဲၣ်ကျဲၤတၢ်မၤဆူၣ်မၤစိးတၢ်, မၤလိၥ်ဝဲလံၥ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မၤသံလီၤသးလၢ လံၥ်ရိဖှိၣ်ဒၢးဒီး ပၥ်ပနီၣ် မုၢ်နံၤမုၢ်သီလၢ ကမၤသံလီၤအသးန့ၣ်လီၤ.

ယွၤသူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ၦၤလၢတၢ်မၤစၢၤတအိၣ်တၢ်မုၢ်လၢ်လီၤမၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပကထံၣ်ဘၣ်ယွၤမၤတၢ်လၢလံၥ်စီဆှံ, ဖဲစီၤယိၤနါဒီး စီၤအ့ၤလံယၤ အတၢ်အိၣ်မူလၢမုၢ်နၤယိာ်တၢ်ခံးအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤယိၤနါ အဲၣ်ဒိးသံအဆၢကတီၢ် ယွၤကတိၤတၢ်ဒီးအီၤလၢ တၢ်ကပုၥ်လုးကဖီလီဖိန့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤအ့ၤလံယၤ ဃ့ကညးယွၤ ဒ်သိးအကဟံးန့ၢ်အသးသမူအခါ (၁ စီၤပၤ ၁၉:၄), ယွၤလုၢ်အီၣ်လုၢ်အီအီၤလၢ ကိၣ်ဒီးထံ ဒ်သိးနီၢ်ခိနီၢ်သးတၢ်မၤသီထီၣ်က့ၤအဂီၢ်(:၅-၉), ယွၤကတိၤတၢ်ဒီးအီၤ မုၥ်မုၥ်ကဖီလီ ဖိ (:၁၁-၁၃)ဒီး ယွၤမၤစၢၤ ဝံအ့ၤလံယၤ ကသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်လၢ ဒ်အဆိကမိၣ် တမ့ၢ်ဒၣ်ထဲ အဝဲတဂၤဧိၤ န့ၣ်ဘၣ်လီၤ(:၁၈). ယွၤသုးဘူးအသးဆူ ၦၤသူၣ်ကၢ်သးလီၤဘှါတဖၣ် အအိၣ်လၢ တၢ်ကပုၥ်လုးကဖီလီဖိလၢ တၢ်ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤနီၢ်နီၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ဒ်ဘၣ်တၢ်ပၥ်ဖျါတ့ၢ်လံလၢထးအသိး လံၥ်ရိဖှိၣ် ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါဘိးဘၣ် သ့ၣ်ညါဝဲ…

တၢ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်နီၤလီၤတၢ် ဒီးတၢ်သးခု

ၦၤဃုမၤလိသ့ၣ်ညါတၢ်တဖၣ် ပၥ်ဖျါဝဲ တၢ်ဘၣ်ထွဲလိၥ်သးလၢ တၢ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်မၤစၢၤတၢ် ဒီး သူၣ်ခုသးခုတၢ်အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤဟ့ၣ်မၤဘူၣ်ဟ့ၣ်နီၤလီၤကျိၣ်စ့ဒီး တၢ်ဆၢကတီၢ် န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခုသူၣ်ဖှံသးညီ အါန့ၢ်ဒိၣ်န့ၢ် ၦၤလၢအတဟ့ၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ထံၣ်အံၤကဲထီၣ်ဝဲ ဒ်ၦၤကူၣ်သ့ဘၣ်ဃးဒီးသးဂ့ၢ်ပီညါပၥ်ဖျါဝဲ “ပကမၤပတုၥ်ပတၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အမ့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်မ့ၢ်မူဒါလီၤ. အလီၢ်ဆူ တၢ်ဟ့ၣ်မ့ၢ် တၢ်သူၣ်ခုသးခုအဂံၢ်ထံး” န့ၣ်လီၤ.

ဖဲပဟ့ၣ်မၤစၢၤမၤဘူၣ်တၢ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ပတၢ်သူၣ်ခုသးခု ဒီးယသံကွၢ်လီၤက့ၤယသး, မ့ၢ်သူၣ်ခုသးခုန့ၣ် ကြၢးကဲထီၣ် ပတၢ်တိၥ်ပၥ်လၢ ပတၢ်ဟ့ၣ်မၤဘူၣ်မၤစၢၤတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်ဧါ. ပမ့ၢ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်ဒၣ်တၢ်ထဲ ၦၤလၢပသးအိၣ်အီၤတဖၣ် ကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်ခုသးခု လၢပဂီၢ် ဒီးပကစံးၦၤလၢ ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲဖးဒိၣ် မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ဒီး ဟီၣ်ခိၣ်နီၢ်ခိအတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ်လၢအလိၣ်ဘၣ် ပတၢ်မၤစၢၤအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.

လံၥ်စီဆှံအပူၤစ့ၢ်ကီး မၤဘျးစဲတၢ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဒီး တၢ်သူၣ်ခုသးခုခံခါအဘၢၣ်စၢၤ, ဘၣ်တၢ်ပၥ်ဖျါလၢတၢ်လီၤဆီဖးဒိၣ်အပူၤလီၤ. စီၤပၤဒၤဝံးဟ့ၣ်မၤဘူၣ် တၢ်ထူးတၢ်တီၤ ဆူတၢ်တ့ထီၣ် ယွၤအတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်ဝံၤ ကွဲမုၥ်ဝဲ ၦၤအံၣ်စရ့လးဖိ ဒ်သိးကမၤဘူၣ်ဝဲ တၢ်စ့ၢ်ကီးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ (၁ ကွဲးနီၣ် ၂၉:၁-၅). ဒီးကမျၢၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်မၤဘူၣ်ဝဲ ထူဧိၤစ့ဧိၤ တၢ်မျၢ်လုၢ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခုအပူၤန့ၣ်လီၤ (:၆-၈).…

လၢခံကတၢၢ်န့ၣ်

အါစုအါဘျီ ယမၤန့ၢ်တၢ်ဘၣ်ဘျုးလီၤဆီလၢ ယကဆှၢသူၣ်ဂ့ၢ်သးကျိၤတၢ်ရဲၣ်တၢ် ကျဲၤတဖၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် ပလဲၤဆူ တၢ်အိၣ်သဒၢအလီၢ် ပဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ် စှၤနံၤစှၤသီ လၢတၢ်ဘါထုကဖၣ် ဒီးတၢ်ဆိကမိၣ်ထံက့ၤတၢ်အဂီၢ်လီၤ. တၢ်အံၤ မၤဂ့ၤ ထီၣ်က့ၤၦၤဒိၣ်ဒိၣ်ယိာ်ယိာ်သ့ဝဲလိၤ. လၢတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအကတီၢ်အပူၤ, တဘျီဘျီ ၦၤဟဲထီၣ်တၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် ယဒုးစံးဆၢအီၤတၢ်သံကွၢ်အံၤ, “ဆိကမိၣ်မှံကွၢ်လၢ နတၢ်အိၣ်မူကတၢၢ်လံဒီး နတၢ်သံအကစီၣ် ဘၣ်တၢ်ပၥ်ဖျါထီၣ်အီၤ လၢလံၥ်ပရၢ အပူၤလီၤ. နအဲၣ်ဒိးလၢ တၢ်ကစံးနဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်”. ဒ်တၢ်အစၢတမံၤအသိး, ၦၤဟဲထီၣ် တၢ်ဖိတနီၤ ဆီတလဲက့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအပၥ်ဒိၣ်ဝဲ လၢအတၢ်အိၣ်မူအပူၤ, ဒီးတိၥ်ပၥ်ဝဲလၢ အကမၤကတၢၢ်အတၢ်အိၣ်မူ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

လံၥ် ၂ တံၤမသ့းအိၣ်ဒီး တၢ်မၢဖိစီၤပီလူးအတၢ်ကတိၤလၢခံကတၢၢ်တဖၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အသးကအိၣ်ဒံးဒၣ် အနံၣ် ၆၀ ဘျဲၣ်ဧိၤအပူၤဘၣ်ဆၣ်, ဒီးအဝဲသဂၢၢ်တ့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ဒီးတၢ်သံလၢအပူၤကွံၥ်အခါဘၣ်ဆၣ်, အဝဲကလၢၢ်ဘၣ် ဒ်အတၢ်အိၣ်မူ ဘူးကကတၢၢ်လံန့ၣ်လီၤ (၂ တံၤ ၄:၆). ခဲအံၤ တၢ်သးခုကစီၣ် အတၢ်လဲၤတဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်ကွဲးလံၥ်ပရၢဆူ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ တအိၣ်လၢၤ ဘၣ်. အဝဲကွၢ်ကဒါက့ၤအတၢ်အိၣ်မူဒီးစံးဝဲ,…

သးဝံၣ်ကဒီး

ကီၢ်အီးစထရ့လယၣ် အ “ထိၣ်စီၤပၤအီၣ်ကနဲစီ” (Honeyeater bird) တကလုၥ် တၢ်ကီဘၣ်အီၤလၢ သးပ့ၤနီၣ် အတၢ် သးဝံၣ်လီၤ. လၢတဘျီအိၣ်ဂီၢ်မုၢ် ဘၣ်ဆၣ် ခဲအံၤ အိၣ်တ့ၢ်ဒၣ် အဘ့ၣ် ၃၀၀ လီၤ. ဒီးပကမၤလိန့ၢ်လၢ အဂၤတဖၣ်အဂီၢ် အနီၣ်ဂံၢ်စှၤဒိၣ်မးလီၤ. အဖါတဖၣ် သးပ့ၤနီၣ်သးဝံၣ်အတၢ်သးဝံၣ်လီၤဆီ ဒီးလီၤတူၥ်လီၤကၥ်လၢ ကရဲၢ်သံန့ၢ်အမိၢ်လီၤ.

တၢ်ဘျုးဖးဒိၣ်လၢ ၦၤကၢၤက့ၤပၢၤက့ၤတၢ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ကျဲၤလၢ ကမၤစၢၤက့ၤ ထိၣ်အီၣ်ကနဲစီတဖၣ်အံၤ ကသးဝံၣ်က့ၤတၢ်လီၤ. ဖီၣ်န့ၢ် တၢ်ကလုၢ်တဖၣ် ဒီးအိးထီၣ်န့ၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကသ့မၤလိန့ၢ်က့ၤ တၢ်သးဝံၣ်ဖိလၢ အဲၣ်ဝဲဒိၣ်မးလီၤ. ဒ်ထိၣ်ဖါတဖၣ် မၤန့ၢ်တၢ်သးဝံၣ်အယုၢ်တဖၣ်န့ၣ် ထုးန့ၢ်အမိၢ်တဖၣ်အသးလီၤ. ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်အိၣ်ဝဲလၢ ထိၣ်တကလုၥ်အံၤ ကအါထီၣ်က့ၤလီၤ.

ဝံစဖါနယၤ ကတိၤလီၤဘၣ်ဆူ ၦၤအိၣ်လၢတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အကျါလီၤ. လၢၦၤအါဂၤအတကဲၥ်ပဝး ဟးဂီၤကွံၥ်ဝဲအဂီၢ် အဝဲဘိးဘၣ်ဝဲလၢ ယွၤအတၢ်စံၣ်ညီၣ် ဟဲဝဲလီၤ (စဖါနယၤ ၃:၁-၈). ဖဲတၢ်အံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ်ခီဖျိဘၣ် တၢ်ဖီၣ်အီၤ ဒီးစိၥ်မၢကဲကုၢ်အဝဲသ့ၣ်လီၤ. ၦၤတဖၣ်အံၤ အတၢ်သးဝံၣ်လီၤမၢ်လီၤ (စံး ၁၃၇:၄).…